Preparando o mes de agosto

Eventos importantes de agosto 2017

• Día 7: eclipse penumbral de lúa
•  Noites 11-12 e 12-13 máximo das perseidas
•  Día 21: eclipse parcial de sol

Eclipse penumbral de lúa

A eclipse é penumbral, é dicir a Lúa pasa pola sombra difusa da Terra (e non pola sombra ben definida), así que case non se vai notar. Ademais o nacemento da lúa, ás 21:47h, coincide coa fase final da eclipse. Podedes ver a simulación usando este programa para android: https://play.google.com/store/apps/details?id=calcEclipsi2.src

As perseidas:

Neste vídeo de youtube cóntanche todo sobre a choiva de estrelas "as perseidas": https://www.youtube.com/watch?v=6oo_uPgXhJc&feature=youtu.be

Este ano a luz da lúa vai molestar bastante. A lúa nace ás 23:53h a noite do 11 ao 12 e ás 0:25h a noite do 12 ao 13. Así que este non é bo ano para ver as perseidas. O máximo da choiva está previsto para a noite do 12 ao 13.

Se decides saír pola noite a ver as perseidas, estas son as miñas recomendacións:

• Busca un sitio sen contaminación lumínica e a poder ser resgardado do vento.
• Nunca nunca vaias só, sempre en pandilla (pásase mellor, e ir só pode resultar perigoso. Por exemplo, pensa que andan por alí un par de cans,...)
• Abrígate ben, coma o día máis frío do inverno (mesmo con gorro e calzado pechado)
• Hamaca ou silla ou, "saco de durmir" ou mantas "vellas",..., algo para estar comodamente tumbado e non coller "tortículis" (non esquezas algo que che poida servir de almofada).
• Sitúate na dirección NE-SW (onde poñer os pés e a cabeza é a gusto de cada quen)
• Termo con chocolate, cacao, café,..., ao gusto.
• Non está demais levar lanterna (de luz vermella, pode servir cubrila con celofán vermello)

Eclipse parcial de Sol do día 21 de agosto

A eclipse parcial comeza ás 20:43h (hora oficial) e o máximo do 13'8% (para nós) é ás 21:19h, xusto 4 minutos antes do solpor.
Sempre pode haber unha nube molesta, no horizonte, que non nos deixe ver a eclipse.

Recomendacións:

•  Subir a un lugar elevado (á Curota, ó Mirador da Pedra da Rá, ó Castro da Cidade,...) e levar boa compaña.
•  Abrigarse (nos lugares altos sempre corre ventiño, que resulta mesmo desagradable cando estás parado, e nada de chanclas nin sandalias).
• Non mirar directamente ao sol ( levar medios de autoprotección  como gafas de eclipse, cámaras de proxección, filtros solares,...)
• Estar atento as convocatorias das asociacións astronómicas da zona (dispoñen de medios de observación).

Se queres fabricar un utensilio que emprega o efecto "pinhole" para ver a eclipse con seguridade podes atopar aquí as instruccións:

https://www.jpl.nasa.gov/edu/learn/project/how-to-make-a-pinhole-camera/

O malo é que para nós (en Galiza), o sol xa vai estar bastante baixo no horizonte. É máis axeitado para unha ubicación máis ao oeste (coma Norte América) onde o sol vai estar "máis alto".

A NASA vai retransmitilo en directo, máis información aquí:
https://www.jpl.nasa.gov/edu/events/2017/8/21/total-solar-eclipse-aug-21-2017/

Que o bo tempo nos acompañe!

Tamén podedes consultar nestes vídeos o que se ve no hemisferio norte no mes de agosto:

A simple vista:

Con prismáticos e/ou telescopio:




Máis información sobre a choiva de estrelas das perseidas:
https://elpais.com/elpais/2017/08/09/ciencia/1502293443_893560.html

Información da NASA:



O único evento do que teño noticia para a observación das perseidas, é un anuncio na Voz do Barbanza, dun barco que sae de Ribeira a Sálvora e que custaba 35€ por persoa.
Non sei de ningunha asociación que organice un evento para observar as perseidas (polo de agora).

A eclipse parcial de sol do luns 21 de agosto

Un bo sitio para vela é o Mirador da Pedra da Rá ( en Ribeira, ou calquera outro lugar onde vexamos meterse o sol no mar).

Hora para estar no lugar de observación, 20:30h (a eclipse comeza a iso das 20:43h)

Que o bo tempo nos acompañe (tendes links a páxinas de previsión do tempo, en Ribeira, na columna da dereita)

Remate do evento (ao solpor)

De haber algunha convocatoria das asociacións astronómicas locais, de Ribeira, poñeríao aquí.

Para saber máis de eclipses solares

Recomendo a revista Investigación y Ciencia do mes de agosto de 2017. Ten 3 artigos interesantes, o máis chamativo é o último:

• El gran eclipse de 2017
• El eclipse del 21 de agosto en Latinoamérica
• Mil Años de eclipses solares

(En tódolos xornais, revistas, noticieiros,..., falan da eclipse do 21 de agosto)

Ata seleccionan música para escoitar durante a eclipse:

http://www.quo.es/ser-humano/10-canciones-para-escuchar-el-eclipse

(Enlaza a 10 vídeos en youtube, ...)

Se queres saber como facer unha foto da eclipse

Visita este link: https://www.muyinteresante.es/tecnologia/articulo/como-hacer-fotos-del-eclipse-solar-con-tu-movil-331502964419?utm_source=feedburner&utm_medium=feed&utm_campaign=Feed%3A+Muyinteresantees+%28MuyInteresante.es%29

A foto, desde Galiza, non vai ser dificil xa que se produce ao solpor. Pero unha boa recomendación é apoiar o móbil ou empregar trípode e usar axustes manuais para escurecela un pouco. Tamén serve poñerlle gafas de eclipse ao móbil.

Cámara de proxeccion caseira para ver a eclipse. Publicado en el Pais:

Actualizado o 21/08/17

Polémica sobre uso do fuso horario GMT+1

Feitos:

• Desde 1940 temos como hora de referencia a hora de Alemaña. Podes consultar os cambios horarios aquí: http://afines.com/cambio_horario_verano_invierno/cambios_horarios_espana/
• Onde está o sol agora, podes consultalo aquí:https://www.timeanddate.com/worldclock/sunearth.html                                     
• Cando é mediodía en Ribeira? Como Ribeira está aproximadamente 9º W, a Terra tarda en xirar uns 36 minutos desde que o sol está enriba do meridiano de Greenwich ata que o sol estea no meridiano de Ribeira. O desfase en Ribeira é de 2:36h no horario de verán e 1:36h no horario de inverno (é mediodía ás 14:36h ou 13:36h da hora oficial). No verán, ás 12h hora oficial, é mediodía en Exipto e no inverno é mediodía en Alemaña.

Que hora deberíamos usar? 

Vaia lío!

España debería ter unha hora menos (no inverno). Pero, como Galiza está máis ao oeste que 7.5W debería ter unha hora menos que o resto da península. (É dicir, deberiamos ter 2h menos do que temos).

Simplificando o problema:

Imaxina que nos chega un viaxeiro doutro tempo e trae un reloxo de sol e outro de estrelas. E observa os nosos hábitos e costumes (imos supoñer que o desfase é de 2:30h ou 1:30h en vez de 2:36 e 1:36h).
Pola hora oficial, no Barbanza os institutos, uns empezan ás 8:30h e outros ás 9h e a saída ó mediodía vai de 14h a 14:30h (os días que se sae máis tarde) e pola tarde éntrase as 16h e sáese ou 18h ou 18:30h, máis ou menos (hora oficial).

Se vos fixades no que marcaría, aproximadamente o reloxo de sol (ou de estrelas) o noso horario é bastante normal:

	21 de setembro		21 de decembro		21 de marzo		21 de xuño
	Hora oficial	Reloxo sol	Hora oficial	Reloxo sol	Hora oficial	Reloxo sol	Hora oficial	Reloxo sol
Almorzo	7:45h a 8:15h	5:15h a 5:45h	7:45h ou 8:15h	6:15h a 6:45h	7:45h ou 8:15h	6:15h a 6:45h	7:45h ou 8:15h	5:15h a 5:45h	Almorzo
Entrada ao insti	8:30h ou 9h	6h ou 6:30h	8:30h ou 9h	7h ou 7:30h	8:30h ou 9h	7h ou 7:30h	8:30h ou 9h	6h ou 6:30h	Entrada ao insti
Saída insti	14h ou 14:30h	11:30h ou 12h	14h ou 14:30h	12:30 ou 13h	14h ou 14:30h	12:30 ou 13h	14h ou 14:30h	11:30h ou 12h	Saída insti
Comida	Entre 14:30 e 15h	Entre 12h e 12:30h	Entre 14:30 e 15h	Entre 13h e 13:30h	Entre 14:30 e 15h	Entre 13h e 13:30h	Entre 14:30 e 15h	Entre 12h e 12:30h	Comida
Entrada ao insti	16h	13:30h	16h	14:30h	16h	14:30h	16h	13:30h	Entrada ao insti
Saída insti	18 ou 18:30h	15:30h ou 16h	18 ou 18:30h	16:30h ou 17h	18 ou 18:30h	16:30h ou 17h	18 ou 18:30h	15:30h ou 16h	Saída insti
Cea	21:30h	19h	20:30h	19h	21h	19:30h	22h	19:30h	Cea
	Hora oficial	Reloxo sol	Hora oficial	Reloxo sol	Hora oficial	Reloxo sol	Hora oficial	Reloxo sol
Desfase		Resta 2:30h		Resta 1:30h		Resta 1:30h		Resta 2:30h
Ribeira, nace o sol ás (h oficial)	8:22		9:03		7:38		6:58
Ribeira, ponse o sol ás (h oficial)	20:34		18:06		19:50		22:17

Despois de máis de 70 anos! Que máis nos dá o que marque o reloxo dixital, xa aprendemos a adaptarnos. Calquera cambio na hora oficial debería respectar os usos e costumes establecidos (referidos ao reloxo solar).

Para seguir facendo o que xa faciamos no mesmo momento do día, só temos  que poñernos de acordo na hora que queremos que marque o reloxo dixital.

De reaxustar a hora, o primeiro impacto vai ser psicolóxico, o segundo económico porque hai que imprimir tódolos carteis cos novos horarios de apertura e peche de tódolos establecementos públicos e o terceiro vai haber un período de caos co manexo do dobre horario (coma cando foi da peseta ao euro).

Como empezar?

No pasado:

Hai anos a única maneira de empezar era: cun planisferio, guía de estrelas e constelacións, cartas estelares e anuarios astronómicos ou revistas de astronomía para dispoñer de información de onde localizar os planetas e de eventos importantes ou efemérides.

A comezos dos anos 90 os programas de ordenador eran así, coma o EZCosmos e permitíanche explorar e interactuar co mapa do ceo:

No presente:

Podemos botar man de programas que che amosan en tempo real o que se ve dende onde ti estás.

Programas para PC coma o Stellarium (gratis):

Ou Stellarium para móbil (de pago):

Ou  Sky Map (gratis):

 Empeza a simple vista:

• Empezar observando o ceu ao solpor e oriéntate.
• Identificar as estrelas máis brillantes e planetas usando programas ou apps.
• Identificar, se é o caso, os planetas visibles a simple vista que son: mercurio, venus, marte, xúpiter e saturno. No mes de xullo son visibles: pola mañanciña venus  e pola tardiña xúpiter e saturno e a final de mes mercurio. Marte está en este momento do outro lado do sol e non é visible.
• A partires das estrelas máis brillantes tratar de identificar as constelacións coas súas estrelas.

Continua con prismáticos e telescopio:

• Cando te desenvolvas ben coas constelacións, empeza cuns prismáticos 7X50. Trata de localizar algúns cúmulos de estrelas, estrelas dobres, algunha nebulosa, a galaxia de andrómeda,...
• Cando te desenvolvas ben cuns prismáticos estas preparado para empezar cun telescopio (recorda que as estrelas seguen a ser puntiños moi minúsculos).

 Comparte a afección

• Apúntate aos eventos das asociacións locais e comparte a experiencia da observación coas persoas que che importen.

Preparando a eclipse parcial de sol do 21 de agosto de 2017

¿Cando hai eclipses? ¿Onde son visibles? ¿Como poder velas?

Para consultar as eclipses que hai e onde son visibles, podedes facelo nesta páxina web:
https://eclipse.gsfc.nasa.gov/eclipse.html

Se tes un móbil android, hai unha app que che ensina só as eclipses visibles onde ti estás e como se ven, e é esta: https://play.google.com/store/apps/details?id=calcEclipsi2.src


Desde aquí, desde o Barbanza poderemos ver estas eclipses de sol (capturas da app anterior)

E tamén simula como se vai ver a do 21 de agosto

 

• Eclipse parcial de Sol. Luns 21 agosto 2017 (13.8% no Barbanza)
  • A eclipse comeza ás 20:43h hora oficial
  • O máximo da eclipse (21:19h)
  • O sol ponse ás 21:23h durante a eclipse
    
    

    ¿Como poder vela con seguridade?

    
    
    Non se pode mirar directamente ao sol, nin sequera durante unha eclipse. (Podes sufrir danos irreversibles na vista).
    
    
    Métodos recomendados que podes empregar:
    • Pantalla de proxección. (Eu dispoño dun Solar Scope educativo).
    • Gafas de eclipse (Baader Planetarium ou Thousand Oaks).
    Para saber máis: https://cuidatuvista.com/mejores-formas-para-ver-eclipse/ 
   
   Tamén podes estar atento ás convocatorias para a observación. Calquera asociación astronómica dispón de "medios".

Eu xa teño as miñas gafas, compradas por internet:

  Recomendacións para o uso das gafas Thousand Oaks:

• Antes de usalas comprobar o bo estado. Se están deterioradas ou furadas non usalas e tirar con elas.
• Ollo, se as tentades: limpar, desinfectar, ..., podedes estragalas e non serven.
• Non usar nunca con outros instrumentos ópticos como prismáticos, telescopios, cámaras ou outros instrumentos.
• Non son un xoguete, os nenos que empreguen estas gafas deben de estar supervisados por un adulto.
  
  

    Recomendacións para o uso das gafas Baader Planetarium:

• Antes de usalas comprobar o bo estado. Se están deterioradas non usalas e tirar con elas.
• Non usar nunca con outros instrumentos ópticos como prismáticos, telescopios, cámaras ou outros instrumentos.
• Non son un xoguete, os nenos que empreguen estas gafas deben de estar supervisados por un adulto.
• Non usar máis de 3 minutos seguidos. Recoméndase facer pausas de 20-40 segundos cada minuto.
• Están contraindicadas para persoas que se operaron recentemente dos ollos.